Work in Progress του Αχιλλέα Αγγελόπουλου

12 - 27 Οκτωβρίου 2019, Darkroom Creative Project Λυδίας 28, Βύρωνας

Επιμέλεια Ηώ Πάσχου

 

Παράθυρα σε μυστικούς κόσμους

Στον ιδιαίτερο χώρο του Darkroom Creative Project o Αχιλλέας μας συστήνει διαφορετικές ενότητες της φωτογραφικής αφήγησης που τον απασχολεί τα τελευταία χρόνια.

Πρόκειται, όπως το ορίζει άλλωστε και ο τίτλος, για εργασίες σε εξέλιξη, στις οποίες πειραματίζεται με το αναλογικό ασπρόμαυρο φιλμ (Kodak,Trix400, Ilford HP5 Plus 400), με την κλασσική Rolleiflex , με την προκλητική Polaroid Supercolor 635, με τις σύγχρονες ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές (Nikon) ακόμα και με το κινητό του τηλέφωνο.

Σε όλες όμως τις περιπτώσεις υπάρχουν τα ίδια ακλόνητα χαρακτηριστικά : ενδελεχή μελέτη της εκάστοτε τεχνικής, πειραματισμός, αποδοχή του τυχαίου ως στοιχείο της δημιουργίας, συστηματική αρχειοθέτηση ενός ερασιτέχνη φωτογράφου και επιμονή ενός επαγγελματία.

Τα όρια είναι λεπτά τόσο γλωσσολογικά όσο και αισθητικά.

ερασιτέχνης: αυτός που ασχολείται με κάτι όχι επαγγελματικά, αλλά για την ευχαρίστηση του.

φωτογράφος: ο, ουσ.1.επαγγελματίας που ασχολείται με τη φωτογράφηση. 2.αυτός που βγάζει φωτογραφίες: ερασιτέχνης.

Στις ενότητες Nudes και Polaroids πρωταγωνιστεί το γυναικείο σώμα σε απόλυτη αρμονία με το περιβάλλον, είτε είναι εγκαταλελειμμένα εργοστάσια, είτε ένα δάσος. Αναφορές σε μυθικά πλάσματα ή ακόμα και σε θεατρικό σκηνικό.

Η αβάσταχτή γοητεία της φωτογραφικής πράξης βρίσκεται εδώ στο απόγειο της.

Ο Αχιλλέας ετοιμάζει την ημέρα της φωτογράφισης πολύ καιρό πριν με ευλαβική επιμέλεια. Έχει προηγηθεί ένα reperage και το ταξίδι ξεκινά.

Το μέσο είναι η αφορμή για να αναδείξει την αναζήτηση της σύνθεσης, τον άχρονο χώρο. Τα σώματα λειτουργούν εδώ , πέρα απο τον ερωτισμό ή τον αισθησιασμό, σαν συνένοχοι ή σαν συγκάτοικοι σε μια απόλυτη σκηνοθεσία, σ’ένα παιχνίδι ρόλων.

Το φωτογραφικό μήνυμα είναι ένα μήνυμα συνεχές τονίζει ο Roland Barthes για τον λόγο αυτό στην φαινομενικά διαφορετική σειρά με τον τίτλο Hotel Stories οφείλουμε να προσεγγίσουμε τις φωτογραφίες του, σαν το βλέμμα ενός ταξιδιώτη, εκ των έσω.

Πρόκειται για ready made στο εσωτερικό των ξενοδοχείων που βρέθηκε στα επαγγελματικά ή στα τουριστικά του ταξίδια. Εδώ κυριαρχεί το μικρό γεγονός, οι ασήμαντες λεπτομέρειες της καθημερινότητας. Ο ευρυγώνιος φακός της κάμερας του κινητού τηλεφώνου δεν τον δυσκολεύει αλλά τον βοηθάει να επιλέξει προσεκτικά, να αφαιρέσει οτιδήποτε περιττό στο τελικό του κάδρο και τελικά να δημιουργήσει μικρόκοσμους συναισθημάτων.

Σε μια διαλεκτική σχέση, τόπου και χρόνου λοιπόν, η ακινησία εδώ της φωτογραφικής εικόνας, είναι αυτή που τονίζει με ιδιαίτερο τρόπο την σημασία των ορίων της, την δραστική δύναμη του κάδρου της.

Όπως συμβαίνει και στην ενότητα Rituals. Ο δημιουργός προσεγγίζει ένα θρησκευτικό έθιμο στην επαρχία της Ελλάδας και αποδεικνύει την ικανότητα του σ’ ένα διαφορετικό είδος, την φωτογραφία δρόμου.

Η αποδόμηση της ρεαλιστικής απεικόνισης αναδεικνύεται τόσο από την σοφή επιλογή του ασπρόμαυρου όσο και από την δυναμική γωνία λήψης .

Η αποφασιστική στιγμή της λήψης βασίζεται στην υπομονή του Αχιλλέα, να καταγράψει ανθρώπινα βλέμματα, συμβολικές κινήσεις και δράσεις.

Άλλωστε, η τέχνη της φωτογραφίας ως μια μη χειρωνακτική παραγωγή βασισμένη μόνο στην γνώση του μέσου και της χρονικής διαμεσολάβησης οφείλει να κατακτά κάποια συστήματα αισθητικής και ήθους διαφορετικά ταξινομημένα από τις άλλες τέχνες ίσως γιατί δεν εμπεριέχει την άρθρωση μια καθαρά πνευματικής διεργασίας ή σκέψης αλλά σχεδόν πάντοτε αποτυπώνει μια στιγμιαία και εντελώς υποκειμενική ερμηνεία της ιστορίας ή της κοινωνίας.

Η πράξη της φωτογράφισης, όπως η πράξη του βλέπειν, συντελείται μέσα σε μια μεγάλη ποικιλία ανθρώπινων καταστάσεων και προυποθέτει ένα είδος διαλόγου. Ανεξαρτήτως χρόνου.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε πως στην εποχή της άεναης ταχύτητας πληροφορίών, η επιλογή του Αχιλλέα στις φωτογραφικές του σειρές, χαρακτηρίζεται απο κάτι αντίστροφο σε σχέση με αυτο που ο Bergson, χαρακτήριζε την αναγωγή της εμπειρίας του χρόνου σε ένα μοντέλο κατανοήσης του χώρου.

Σήμερα, εξαιτίας της γενικευμένης αίσθησης ότι ζούμε σε ένα διαρκές παρόν, η στιγμή ως μονάδα εμπειρίας του χρόνου χρησιμευεί ως μοντέλο για να οργανωθεί η εμπερία του χώρου.

Κατά την διάρκεια της φωτογραφικής λήψης και της φωτογραφικής θέασης, ο διάλογος παραμένει ανοιχτός.

Η πράξη του φωτογραφίζειν είναι τελικά πράξη του βλέπειν.

Πάντα μέσα απο το κάδρο.

Ηώ Πάσχου

Φωτογράφος-Δρ.Ιστορίας της Τέχνης, Paris I Sorbonne

Αθήνα, 2019